ROSTRA

I.

ROSTRA

apud Adalberonem Laudun. in Carmine ad Robertum Regem.

Coepit summa pedum cum tortis tendere rostris:

calceorum sunt acumina, quae Annae Comnenae in Alexiade dicuntur πεδίλων προάλματα. Ita enim Scriptores vocant prominentes et ultra pedum longitudinem prosilientes extremas calceorum partes, in acumen desinentes, uti pluribus observavit Car. du Fresne, Not. ad Alexiadem. Meminit Calcei, ad aquilini rostri speciem, Petrus Damianus, l. 5. Ep. 16. Cuiusmodi Sotularium rostratorum usu interdicitur Sacerdotibus in Concilio Parisiensi A. C. 1212. part. 2. c. 9. etc. Vide supra quoque in voce Pigaciae, it. Poulaina, et de rostris calceorum, apud veteres Romanos, ubi de Calceo. Ioh. Archithrenius, apud eundem Car. du Fresne, Rostra huiusmodi sic describit, l. 2. c. 3.

—— Soleae substringitur arcu

Calceus obliquô, pedis instar factus, ut ipsos

Exprimat articulos, cuius deductior ante

Pinnula procedit pauloque reflexior exit,

Et fugit in longum tractumque inclinat acumen etc.

Proprie autem Rostrum de avibus, inter quas Picae Brasiliae, de qua supra, rostrum ingens, colore glaucescente, antidotum adversus omnia venena optimum, Indiae Principibus inter praecipua cimelia habetur. Graece ρἅμφος, it. ῥύγχος, quod posterius tamen porcorum proprie. Per lusum vero καὶ ἐπὶ τοῦ προςώπου inquit Athenaeus, l. 3. etiam de persona, h. e. larva histrionica, propter deformitatem scil. ut quae fremebundae hiatibus torvidis, uti ait Arnob. l. 6. Hinc in Acharnanibus Aristophanes Megarensis filias, quas pro porcis venire volebat, ita affatus,

Α῾λλ᾿ ἀμφίθεςθε καὶ ταδὴ τὰ ῥυγχία,

Κ᾿ἤπειτεν ἐςτ τὸν ςάκκον ὡδ᾿ ἐσβαίνετε.

vocem ῤυγχία opportune adhibet. Nam et larvam, quam iis imponebant, ῥυγχία appellat propter similit udinem, et ῥυγχία etiam dicit verâ significatione. Idem in Avibus, versu hôc, πάνυ τοίνυν χρὴ τὸ ῥύγχος βόςκειν ςε τὸ λοιπόν quasi avi tribuit ῥύγχος, et simul, metaphoricam significationem alludens, facete significat, larvam histrioni cibum suppeditare, ut rostrum avi. Vide Desid Heraldum in Animadversionibus Arnobianis l. 6. p. 243. et infra Terriculae.

II.

ROSTRA

templum Romae in foro ante Curiam Hostiliam, in quo erat suggestus, e rostris navium Antiatum; ex quo contionabantur. Erat autem Antium, Volscorum Metropolis, maritima, quam in suo Consulatu expugnavit C. Moenius, an. Urb. Cond. 416. L. Ann. Florus, l. 1. c. 11. Exstant et parta de Antio spolia, quae Moenius in suggestu Fori, captâ hostium classe suffixit; si tamen illa classis: nam sex fuêre rostratae. Livius item, l. 8. c. 14. Naves Antiatium, partim in navalia Romae subductae, partim incensae: rostrisque earum suggestum, in Foro exstructum, adornari placuit, Rostraque id Templum appellatum: quod prope Comitium, partem Fori, quae a Palatii porta incipiens finiebat ad templum D. Mariae Novae, ut Martianus docet; erat. Eorum crebra in Livio, Cicerone, aliis, mentio. Ferebantur in illis leges, agebantur causae, et contiones habebantur. Hinc Rosinus l. 6. c. 5. Antiq. Rom. locô sacrô Leges ferri consuevisse asserens, in Rostris ait, qui locus erat auguratus, Templumque dicebatur, saepe a Magistratibus ferebantur. Ex iisdem defunctos laudare, priscus mos fuit, quem Polybius, l. 6. sic describit, Si quando apud eos, (Romanos) quispiam ex Illustribus viris ex hac vita decesserit, elatô funere portatur cum reliqua pompa ad Rostra, sic dicta, in Forum et nunc stans conspicuus, nunc obvolutus, idque raro universâ plebe circumstante. Rostra adscendit: siquidem filius adultus supersit, ac praesens exsistat, sin vero, alius quispiam ex ipsius genre, ac demortui virutes, et quae in vita praeclare

gessit, depradicat. Et paulo post, Ubi autem praeclarus aliquis ex domeslicis ultimum diem obut, instituunt funeris elationem, et circumfusi, qui simillimi magnitudine et reliquâ staturâ videntur, vestitum usurpant: si vel Consul vel Imperator fuerit, purpureum: si triumphum egit, vel tale quid perfecit, aurô contextum. Igitur isti curru incedunt. Fasces vero et secures ac reliqua Principatus consueta, secundum dignitatem cuiusque, praecedunt, quâ, dum in vivis esset, in Republ. eminuit. Ubi ad Rostra veniunt, cuncti ex ordine sellis elephantinis sedent, quô spectaculo haud facile poterit spectari pulchrius. Hinc de Q. Metello Praetore, qui a devictis Macedonibus Macedonici cognomentum tulit, Velleius Paterculus Hist. Rom. l. 1. c. 11. Mortui, inquit, eius Lectum pro Rostris sustulerunt quatuor filii. Nec pigeat obiter referre, primum Poplicolam supreme laudâsse Brutum, qui ritus inde ad feminas, et Imperatorum aevô ad Iuvenes, est progressus. Sed hoc Fori decus, haec velut Populo Rom. imposita corona, verba sunt Plinii, l. 16. c. 4. sequiore aevô Tribunitiis seditionibus calcari ac pollui coepit. Unde de Tiberio Graccho, qui primam certaminum facem accendit, Florus, l. 3. c. 14. Postquam rogationis dies aderat, ingenti stipatus agmine Rostra conscendit (ubi nempe sedentes Magistratus ius dicebant, Leges serebant, contionem habebant, Stadius) Et paulo post; Sed ubi intercedentem logibus suis Cn. Octavium videt, iniectâ manu depulit Rostris. A quo ulterius itum, et prosoriptorum Civium capita pro Rostris exposita; uti Octavio Consuli fecit Marius; et inprimis in Triumvirali proscriptione: de qua sic idem Auctor, l. 4. c. 6. Romae capita caesorum proponere in Rostris iam usitatum erat; verum sic quoque Civitas lacrimas tenere non potuit, cum recisum Ciceronis caput in illis suis Rostris videretur, nec aliter ad videndum eum, quam solebat ad audiendum, concurreretur. Namque Antonius praecisum Oratoris caput ad se

allatum in illustri illo loco, ubi ille eô ipsô annô adversus eum dixerat, poni curavit, ut praeter Florum testantur Livius, Plut. in Cicer. Dio, l. 47. Alii. Tandem itaque, postquam indignum avitâ libertate se Populus Rom. reddidit, pro Rostris oblata Caesari regni insignia, ipsis Lupercalibus, seu 16. Kal. Mart. quae is pro Rostris in aurea sella sedens, amictusque togâ purpureâ cum spectaret, Antonius Consul, unus ex Lupercis accedens, capiti eius diadema imposuit, ut apud cundem Florum, l. 4. c. 2. videre est. A rostris porro navium, Rostrata corona nomen habuit, quae inter praecipua olim militaria praemia, de qua sic Plinius, l. 16. c. 4. Antea rostra navium tribunali praefixa, Fori decus erant, veluti Populo Rom. ipsi corona imposita. Postquam vero Tribunitiis seditionibus calcari ac pollui coepêre, postquam vires ex publico in privatum magis singulisque civium quaeri, sacrosancta omnia profana fecêre, tum a pedibus eorum subiêre in capita civium Rostra. Dedit hanc Augustus coronam Agrippae etc. Vide Io. Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 5. ubi novorum quoque, quae ad Palatii radices, Rostrorum mentionem facit, et supra in voce Navalis it. Quadrans, ubi rostrum navis in vetere pecunia Roman. in cuius altera parte Ianus geminus, sculptum fuisse diximus. Addidit autem primus rostra navibus Piseus Tyrrhenus teste Pliniô, l. 7. c. 56. circa fin. etc.